Alumni Talks / Nienke Postma
Nienke Postma studeerde in 2004 af aan de afstudeerrichting Juweelontwerp|Edelsmeedkunst van Sint Lucas Antwerpen. Vier jaar later richtte ze samen met Jojanneke Postma en Debbie van Berkel het collectief KASBOEK op. Dit interdisciplinaire samenwerkingsverband ontwikkelt voornamelijk projecten rond 'waarde' waarbij de dialoog met het publiek en de locatie het uitgangspunt is. In de serie Alumni Talks interviewt onderzoeker Pia Clauwaert haar over haar rijkgevulde artistieke praktijk en vraagt haar naar tips voor jonge ontwerpers.
Je behaalde in 2004 je masterdiploma aan Sint Lucas Antwerpen. Wat was je afstudeerproject?
Ik heb gewerkt rond het thema ‘waaiers’. Juwelen waren voor mij objecten die een relatie met het lichaam hadden of een ruimte rond het lichaam innamen. Ik wou ook grotere werken maken. Dit had ik al eerder gedaan bij de opdracht ‘11 ringen’ in het derde jaar. Ik werd aangemoedigd out of the box te denken over juwelen en over het maakproces. Docenten vroegen me expliciet grenzen te verleggen en de beperkingen van volumes, materialen en technieken te onderzoeken zonder de draagbaarheid uit het oog te verliezen. Ze stimuleerden me om te blijven te experimenteren en gewoon te doen! Dat was een grote eyeopener voor me. Die gedachten heb ik doorgetrokken naar mijn eindproject.
Ik heb gewerkt rond het thema ‘waaiers’. Juwelen waren voor mij objecten die een relatie met het lichaam hadden of een ruimte rond het lichaam innamen. Ik wou ook grotere werken maken. Dit had ik al eerder gedaan bij de opdracht ‘11 ringen’ in het derde jaar. Ik werd aangemoedigd out of the box te denken over juwelen en over het maakproces. Docenten vroegen me expliciet grenzen te verleggen en de beperkingen van volumes, materialen en technieken te onderzoeken zonder de draagbaarheid uit het oog te verliezen. Ze stimuleerden me om te blijven te experimenteren en gewoon te doen! Dat was een grote eyeopener voor me. Die gedachten heb ik doorgetrokken naar mijn eindproject.
Had je toen al een idee wat je na het afstuderen zou doen?
Ik heb daarna nog een technische opleiding tot goudsmid gevolgd. En een lerarenopleiding in combinatie met één jaar beeldhouwen aan Sint Lucas omdat het ruimtelijke aspect me boeide. Ik wou nog meer los komen van het kleinere werk. In 2008 zijn we gestart met KASBOEK.
Ik heb daarna nog een technische opleiding tot goudsmid gevolgd. En een lerarenopleiding in combinatie met één jaar beeldhouwen aan Sint Lucas omdat het ruimtelijke aspect me boeide. Ik wou nog meer los komen van het kleinere werk. In 2008 zijn we gestart met KASBOEK.
Wat is KASBOEK? Hoe is dat idee ontstaan?
KASBOEK is een kunstenaarscollectief dat bestaat uit mijn zus Jojanneke, afgestudeerd in schilderkunst aan de Koninklijke Academie in Den Haag, grafisch ontwerpster Debbie van Berkel, afgestudeerd aan Sint Joost in Breda en mezelf. We hadden elk al enige ervaring met tentoonstellen in galeries maar we wilden ons meer als zelfstandig kunstenaar positioneren. We werden geconfronteerd met concrete vragen: hoe positioneren we ons in de (kunst)wereld, hoe ontstaat werk, wat bepaalt de waarde van een werk, hoe stellen we tentoon en wat komt daar allemaal bij kijken? We hadden alle drie dezelfde vragen, dus zijn we gaan samenwerken. In een winkel zagen we kasboeken liggen. Dat zijn boeken waarin inkomsten en uitgaven minutieus worden bijgehouden. Dat principe of die manier van werken hebben we overgenomen: We verzamelden ideeën, prikkels of vondsten in ‘artistieke’ kasboeken die we daarna uitwisselden. Elk op zich werkte verder aan wat de ander had opgeschreven zodat uiteindelijk geen enkele pagina van één persoon was. Het was soms heel confronterend. Je moest elkaar vertrouwen en je eigen ideeën kunnen loslaten zodat de ander er verder aan kon werken. Die manier van werken is nog altijd de basis van KASBOEK. In Galerie Zijsprong in Antwerpen hebben we voor het eerst een tentoonstelling gemaakt met die drie roulerende boekjes. Dat werd de eerste tentoonstelling onder de naam KASBOEK.
KASBOEK is een kunstenaarscollectief dat bestaat uit mijn zus Jojanneke, afgestudeerd in schilderkunst aan de Koninklijke Academie in Den Haag, grafisch ontwerpster Debbie van Berkel, afgestudeerd aan Sint Joost in Breda en mezelf. We hadden elk al enige ervaring met tentoonstellen in galeries maar we wilden ons meer als zelfstandig kunstenaar positioneren. We werden geconfronteerd met concrete vragen: hoe positioneren we ons in de (kunst)wereld, hoe ontstaat werk, wat bepaalt de waarde van een werk, hoe stellen we tentoon en wat komt daar allemaal bij kijken? We hadden alle drie dezelfde vragen, dus zijn we gaan samenwerken. In een winkel zagen we kasboeken liggen. Dat zijn boeken waarin inkomsten en uitgaven minutieus worden bijgehouden. Dat principe of die manier van werken hebben we overgenomen: We verzamelden ideeën, prikkels of vondsten in ‘artistieke’ kasboeken die we daarna uitwisselden. Elk op zich werkte verder aan wat de ander had opgeschreven zodat uiteindelijk geen enkele pagina van één persoon was. Het was soms heel confronterend. Je moest elkaar vertrouwen en je eigen ideeën kunnen loslaten zodat de ander er verder aan kon werken. Die manier van werken is nog altijd de basis van KASBOEK. In Galerie Zijsprong in Antwerpen hebben we voor het eerst een tentoonstelling gemaakt met die drie roulerende boekjes. Dat werd de eerste tentoonstelling onder de naam KASBOEK.
Jullie kondigen de tentoonstellingen aan onder de naam Kasboek, gevolg door een cijfer en een titel. Kan je dat even duiden?
Het idee is een kasboek. Het uiteindelijk resultaat is telkens een tentoonstelling met een performatief karakter waarbij de locatie, zijn geschiedenis en zijn mensen belangrijk wordt. We creëren als het ware onze eigen artist in residence.
Het idee is een kasboek. Het uiteindelijk resultaat is telkens een tentoonstelling met een performatief karakter waarbij de locatie, zijn geschiedenis en zijn mensen belangrijk wordt. We creëren als het ware onze eigen artist in residence.
Wat bedoel je daarmee?
We willen dingen in vraag stellen en de toeschouwer actief betrekken bij hetgeen we doen. We maken geen statische tentoonstellingen waar je enkel iets mooi of lelijk vindt.
We willen dingen in vraag stellen en de toeschouwer actief betrekken bij hetgeen we doen. We maken geen statische tentoonstellingen waar je enkel iets mooi of lelijk vindt.
De locatie en de ruimte waar jullie tentoonstellen speelt dus een cruciale rol in jullie werk?
We werken steeds vanuit de plaats zelf. KASBOEK III was een samenwerking met een galerie in Schiedam waar we een camera hebben gehangen die ons continu registreerde. Hiervan bevragen wij dan de waarde. Het begrip ‘waarde’ is een wederkerend thema in onze projecten dat we niet alleen geldelijk benaderen maar dat in de brede zin van het woord vormgegeven wordt. We trachten het begrip tot de essentie uit te kleden om het dan uitvergroot en beeldend weer te geven. Voor KASBOEK X zijn we uitgenodigd door de Nederlandse Bank in Amsterdam, dé plaats bij uitstek om rond waardetransport een installatie te bouwen. Het was een hele uitdaging maar de samenwerking verliep bijzonder goed. Ze hebben het werk ook aangekocht voor hun bedrijfscollectie.
We werken steeds vanuit de plaats zelf. KASBOEK III was een samenwerking met een galerie in Schiedam waar we een camera hebben gehangen die ons continu registreerde. Hiervan bevragen wij dan de waarde. Het begrip ‘waarde’ is een wederkerend thema in onze projecten dat we niet alleen geldelijk benaderen maar dat in de brede zin van het woord vormgegeven wordt. We trachten het begrip tot de essentie uit te kleden om het dan uitvergroot en beeldend weer te geven. Voor KASBOEK X zijn we uitgenodigd door de Nederlandse Bank in Amsterdam, dé plaats bij uitstek om rond waardetransport een installatie te bouwen. Het was een hele uitdaging maar de samenwerking verliep bijzonder goed. Ze hebben het werk ook aangekocht voor hun bedrijfscollectie.
Kunnen jullie ‘leven’ van jullie werk?
Tot voor kort hadden we nog een job naast KASBOEK. Nu hebben we webdesign en grafisch ontwerp bij KASBOEK gevoegd om meer binnen de kunstwereld te werken. De opdrachten volgen elkaar op!
Tot voor kort hadden we nog een job naast KASBOEK. Nu hebben we webdesign en grafisch ontwerp bij KASBOEK gevoegd om meer binnen de kunstwereld te werken. De opdrachten volgen elkaar op!
Zou je tenslotte aan de huidige studenten een advies willen meegeven?
Doen, doen! Gewoon verder doen! Niet twijfelen, hard werken. The sky is the limit!
Doen, doen! Gewoon verder doen! Niet twijfelen, hard werken. The sky is the limit!
LINKS